Πείνα στον κόσμο

Η πρόοδος της Τεχνολογίας αξιοποιείται από την ΕΑΑ για τη διευκόλυνση της συγκέντρωσης πληροφοριών αλλά και τη διασπορά τους. Επιπλέον, μπορεί η εκπαίδευση "μέσα" στη Φύση να αποτελεί μια από τις τρεις διαστάσεις της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, αλλά οι οικονομικοί και χρονικοί περιορισμοί συχνά δεν επιτρέπουν στους μαθητές να βιώνουν άμεσα το φυσικό περιβάλλον και τα προβλήματά του. Στο σημείο αυτό, η αποτελεσματική χρήση των Νέων Τεχνολογιών με τρόπο συμπληρωματικό προς την άμεση εμπειρία μπορεί να βοηθήσει και να ενδυναμώσει το πρόγραμμα της ΕΑΑ. [1] Επιπρόσθετα, οι διαδικτυακές κοινότητες που διευκολύνουν την επικοινωνία των ανθρώπων από διαφορετικές περιοχές του πλανήτη, ενισχύουν την αίσθηση αλληλοσύνδεσης με τα παγκόσμια περιβαλλοντικά ζητήματα, κάτι που αποτελεί κύρια επιδίωξη της ΕΑΑ. [2]

.Πηγές

Κύρια οφέλη από την χρήση των ΝΤ στην Εκπαίδευση και την ΕΑΑ

Εφαρμογές και παραδείγματα χρήσης των ΝΤ σε Περιβαλλοντικά Ζητήματα

Κύρια οφέλη από την χρήση των ΝΤ στην Εκπαίδευση και την ΕΑΑ

Τα πλεονεκτήματα της εισαγωγής των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση αλλά και ειδικότερα στην ΕΑΑ είναι πολλά και σε γενικές γραμμές περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• οι πολυμεσικές εφαρμογές εκτινάσσουν στα ύψη τον ενθουσιασμό των μαθητών, καθώς συνδυάζουν ήχο, εικόνα, κίνηση και χρώματα. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ενασχόληση των μαθητών με οποιοδήποτε θέμα μέσω υπολογιστή, αντιμετωπίζεται συχνά ως παιχνίδι, κάτι που απαλλάσσει την εκπαιδευτική διαδικασία από το άγχος.
• στο ίδιο αποτέλεσμα συμβάλλουν το αμφίδρομο και η διαδραστικότητα των ηλεκτρονικών εφαρμογών, καθώς και η έλλειψη αίσθησης τυπικότητας. Όλα αυτά τα στοιχεία, μπορούν να μετατρέψουν ένα θέμα θεωρητικά δυσνόητο, όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου ή η οξίνιση των ωκεανών, σε μια ευχάριστη εκπαιδευτική δραστηριότητα.
• οι μαθητές εμπλέκονται προσωπικά στην αναζήτηση πληροφοριών, την επικοινωνία, κλπ., κάτι που προάγει την ενεργητική μάθηση [3]
• οι εκπαιδευόμενοι δίνουν στις ηλεκτρονικές δραστηριότητες ιδιαίτερη σημασία και έχουν την προσοχή τους τεταμένη, με αποτέλεσμα να μαθαίνουν ευκολότερα
• το διαδίκτυο μειώνει τις αποστάσεις και κάνει έτσι ευκολότερη την ευαισθητοποίηση των μαθητών. Αρκεί ένα «κλικ» για να γίνουν με αμεσότητα κοινωνοί των προβλημάτων που αντιμετωπίζει οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη
• Εκτός όμως από την ευκολότερη ευαισθητοποίηση, τα νέα μέσα καθιστούν ευκολότερη και τη δράση ενάντια στα περιβαλλοντικά προβλήματα. Με απλές κινήσεις, ο μαθητής μπορεί να στείλει ένα μήνυμα, να ψηφίσει υπέρ της λύσης ενός προβλήματος , να λάβει θέση σχετικά με ένα ζήτημα στα πλαίσια ενός forum, ακόμα και να συνεισφέρει οικονομικά μέσω χορηγών
• Η μείωση των αποστάσεων που επιτυγχάνει το διαδίκτυο, μπορεί μέσα από τις κατάλληλες εφαρμογές (ορισμένες από αυτές υπάρχουν και στην παρούσα ιστοσελίδα) να προωθήσει την αυτογνωσία των μαθητών, καθώς αυτοί μπορούν να συγκρίνουν τη θέση τους (γεωγραφική, οικονομική, κ.ά.) σε σχέση με τους υπόλοιπους πολίτες του κόσμου
• Εξίσου απλά, με τις κατάλληλες πάντα ενέργειες του εκπαιδευτικού, μπορεί να ενισχυθεί η αυτοεικόνα των μαθητών, με την κατασκευή π.χ. ιστοσελίδας του σχολείου (ή της τάξης ή  και προσωπικά του μαθητή) όπου προβάλλονται τα έργα και οι θέσεις τους με καλαίσθητο τρόπο. Οι μαθητές αποκτούν έτσι έναν ηλεκτρονικό εκπρόσωπο στον κόσμο. Αυτονόητο είναι ότι σε περίπτωση που τα έργα τους λάβουν θετική ενίσχυση από εξωτερικούς παρατηρητές (μέσω π.χ. ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή on-line σχολίων), η εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους μπορεί να πολλαπλασιαστεί
• Μέσα από το διαδίκτυο, οι εργασίες των μαθητών μπορεί να γίνουν ευρύτερα γνωστές και να ευαισθητοποιήσουν μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού
• Μέσα από τις δυνατότητες τηλεδιάσκεψης που παρέχει το διαδίκτυο, οι επικοινωνιακές δεξιότητες των μαθητών μπορεί να ενισχυθούν σημαντικά. Επίσης, η συνεργασία και ο συντονισμός δράσης ανάμεσα σε σχολεία της Ελλάδας και του κόσμου, καθίστανται ευκολότερα και πιο άμεσα
• Η αμεσότητα επικοινωνίας συμβάλλει στην απαλλαγή από στερεότυπα και την αποδοχή της διαφορετικότητας, ανάμεσα σε μαθητές και σχολεία. Η διαπολιτισμική αυτή κατανόηση και η οικουμενικότητα που προβάλλεται, ενισχύουν τις βάσεις της αειφορίας
• Μέσω της εφαρμογής των ΝΤ στην ΕΑΑ και τα υπόλοιπα μαθήματα, ασκούνται πλήθος γνωστικών δεξιοτήτων, όπως η ικανότητα χειρισμού πολλαπλών πληροφοριών, οι δεξιότητες κριτικής ανάγνωσης, επιλογής, αξιολόγησης και αξιοποίησης των πληροφοριών
• Ενισχύεται η συνεργατική και διερευνητική μάθηση σε ένα περιβάλλον όπου οι μαθητές μαθαίνουν να εργάζονται συλλογικά, να επικοινωνούν και να διαπραγματεύονται με τους συμμαθητές τους σε ολόκληρο τον κυβερνοχώρο
• Το διαδίκτυο παρέχει στους μαθητές αυθεντικοποίηση του μαθησιακού περιβάλλοντος. Οι καταστάσεις που συναντούν οι μαθητές κατά την περιήγησή τους στον παγκόσμιο ιστό αφορούν την πραγματικότητα του κόσμου και αυτό σύμφωνα με τις θεωρίες των παιδαγωγών αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα κατάκτησης και διατήρησης της γνώσης
• Άλλα πλεονεκτήματα των ΝΤ συνδέονται με την υπερκειμενική φύση της δομής του διαδικτύου. Αυτή, διευκολύνει την εργασία του μαθητή που έχει να ανατρέξει σε ογκώδη σύνολα κειμένων, αλλά και του παρέχει βοήθεια σε συγκεκριμένα σημεία, για την υπέρβαση των δυσκολιών κατανόησης των όσων διαβάζει. Επιπλεόν, αυξάνοντας την ποικιλία των δυνατών δρομολογίων σε ένα κείμενο ή μια ιστοσελίδα, τα κάνει πιο ενδιαφέροντα

Από τα αποτελέσματα ερευνών φαίνεται ότι τα πλεονεκτήματα αυτά μπορεί να ωφελήσουν τους μαθητές χωρίς να μειώσουν την απόδοσή τους, καθώς μαθητές που εκπαιδεύονται και στη χρήση διαδικτύου, δεν έχουν αποδόσεις χαμηλότερες των υπολοίπων μαθητών. [4].......

................................................................................................

Εφαρμογές και παραδείγματα χρήσης των ΝΤ σε Περιβαλλοντικά ζητήματα

Εφαρμογές που εμπλέκουν τις ΝΤ σε ζητήματα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

• εκπαιδευτικά βίντεο, που προσφέρουν ενημέρωση και ευαισθητοποιούν την κοινή γνώμη και τους μαθητές. Το παρακάτω κινούμενο σχέδιο παρουσιάζει με χιουμοριστικό τρόπο κάποιες από τις επιπτώσεις του φαινομένου του θερμοκηπίου

• διαδραστικά φύλλα εργασίας, που ελέγχουν τις γνώσεις των μαθητών πάνω σε ποικίλα περιβαλλοντικά θέματα
• ειδικούς δικτυακούς εκπαιδευτικούς τόπους. Ένα παράδειγμα είναι οι Πύλες Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, όπου προσφέρεται για χρήση πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό
• fora συζητήσεων, διαμέσου των οποίων οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί, μπορούν να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με κάποιο περιβαλλοντικό πρόβλημα, να ανακαλύψουν από κοινού τρόπους δράσης ή να συντονιστούν σε κάποια τους ενέργεια
• ηλεκτρονικά παιχνίδια περιβαλλοντικού περιεχομένου. Ένας πολύ επιτυχημένος τίτλος είναι το παιχνίδι Steer Madness που κυκλοφόρησε στα τέλη του 2003. Πραγματεύεται τις περιπέτειες ενός μοσχαριού που το σκάει από ένα σφαγείο και επιχειρεί να διδάξει στον κόσμο τη χορτοφαγία... Δείτε το διαφημιστικό του trailer πατώντας στην παρακάτω εικόνα

• χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Μέσα από αυτό είναι δυνατόν ένας εκπαιδευτικός ή μαθητής, να ζητήσει επιπλέον πληροφορίες από μια υπηρεσία, να αιτηθεί την επίσκεψη ενός ειδήμονα στο σχολείο του, να στείλει μια επιστολή διαμαρτυρίας προς κάποια δημόσια Αρχή, ή και να επικοινωνήσει με άλλα σχολεία ανά τον κόσμο
• προγράμματα συνομιλίας πραγματικού χρόνου (chat), τα οποία προσφέρονται για ακόμα αμεσότερη επικοινωνία σε σχέση με τα e-mails και τα fora
• εφαρμογές τηλεδιάσκεψης, οι οποίες παρέχουν δυνατότητα οπτικοακουστικής επικοινωνίας σε ακόμη περισσότερα άτομα. Δυστυχώς, για τη λειτουργία τους απαιτείται συνήθως αρκετά δαπανηρό υλικό
• περιβάλλοντα προσομοίωσης με τη χρήση εφαρμογών εικονικής πραγματικότητας (virtual reality), μέσα από τα οποία οι μαθητές μπορούν είτε να πραγματοποιήσουν εικονικές επισκέψεις και να περιηγηθούν σε χώρους που χρονικοί ή οικονομικοί παράγοντες δεν θα τους επέτρεπαν, είτε να αναπαραστήσουν τις επιπτώσεις διαφόρων περιβαλλοντικών προβλημάτων σε ένα εικονικό περιβάλλον.
• online δορυφορικούς χάρτες, διαμέσου των οποίων οι μαθητές μπορούν να παρατηρήσουν τόπους μεγάλης περιβαλλοντικής σημασίας και να περιηγηθούν στις γύρω τους περιοχές με δυναμικό τρόπο
• δυναμικά sites πληροφοριών, μέσα από τα οποία οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να ενημερώνονται διαρκώς για τα καιρικά φαινόμενα, αλλά και για ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως την κίνηση των πλοίων στις θάλασσες. Τέτοιες ιστοσελίδες μπορεί να αποτελέσουν χρήσιμο υλικό για το μάθημα της ΕΑΑ, καθώς προσφέρουν μεγάλη αμεσότητα και αυθεντικότητα σε σχέση με τα σχολικά βιβλία

Από το σύνολο των παραπάνω στοιχείων, τα οποία φυσικά μπορούν να συνδυαστούν, γίνεται φανερό, ότι μέσα από τις νέες τεχνολογίες, είναι δυνατό να επιτευχθεί ένα είδος εξ’ αποστάσεως (ασύγχρονης) περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Οι μαθητές-χρήστες, σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη και αν βρίσκονται, μπορούν να ευαισθητοποιηθούν και στη συνέχεια να ενημερωθούν γύρω από ένα περιβαλλοντικό ζήτημα, να ελέγξουν τις γνώσεις τους, αλλά και να προχωρήσουν σε ανάλογη δράση για την αντιμετώπισή του. Αντίστοιχα αποτελέσματα μέσω του συνδυασμού των νέων τεχνολογιών, επιδιώκει να επιτύχει και η παρούσα εφαρμογή.

...............................................................................................

 Πηγές:
[1] Aivazidis C., Lazaridou M., Hellden E. G., (2006), «A Comparison Between a Traditional and an Online Environmental Educational Program», στο The Journal of Environmental Education 37 (4) Summer 2006, σσ.45-54

[2] Nomura, K. (2004), «Utilization of IT/ICT for environmental education: World School Network», ανασύρθηκε στις 10 Μαϊου 2006 από τη διεύθυνση http://www.iges.or.jp/APEIS/RISPO/inventory/db/pdf/0122.pdf

[3] Βοσνιάδου Στ. (2006), Παιδιά, Σχολεία και Υπολογιστές: Προοπτικές, Προβλήματα και Προτάσεις για την Αποτελεσματικότερη Χρήση των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση, Gutenberg: Ψυχολογία, Αθήνα

[4] Hitchings Bret και Harper G Joe (2001), «Fostering Active Learning Using Internet Communication», The Agricultural Education Magazine 73 no4 Ja/F 2001