Αλληλεγγύη
Αλληλεγγύη (αλλήλων + εγγύς) είναι το ηθικό καθήκον της αλληλοβοήθειας, της υποχρέωσης που νιώθουν τα μέλη μιας ομάδας να υποστηρίζονται και να ενισχύονται αμοιβαία [1]. Η αλληλεγγύη αποτελεί μια από τις βασικότερες αξίες της Αειφορίας, αφού με αμοιβαία βοήθεια, όλα τα προβλήματα των ανθρώπων είναι δυνατόν να επιλυθούν. Γενικεύοντας, αν θεωρήσουμε ότι όλοι οι κάτοικοι της γης ανήκουν στην ίδια ομάδα, το αίσθημα της αλληλεγγύης μπορεί μας βοηθήσει να νιώσουμε πως όλη η ανθρωπότητα μετατρέπεται σε μια μεγάλη οικογένεια όπου όλοι συντρέχουν όλους, στο βαθμό του δυνατού.
Οι παρακάτω μύθοι του Αισώπου Λιοντάρι και Ποντικός και Μυρμήγκι και Περιστέρι, δείχνουν πώς ακόμα και οι μικροί ανίσχυροι, μπορούν στην κατάλληλη περίσταση να βοηθήσουν τους μεγάλους και ισχυρούς. Η τελευταία ιστορία, διασκευασμένη από έναν γάλλο συγγραφέα, με τίτλο ο τυφλός και ο παράλυτος, αποδίδει ακόμα πιο γλαφυρά το πνεύμα της αλληλεγγύης, σε συνδυασμό μάλιστα με στοιχεία από τη συμπόνοια αλλά και την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Λιοντάρι και ποντικός (Αίσωπος)
Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν στο δάσος ένα λιοντάρι πολύ μεγαλόσωμο και πολύ άγριο. Μια μέρα, εκεί που κοιμόταν, ένα ποντίκι άρχισε να τρέχει πάνω στο σώμα του, πάνω - κάτω και να το ενοχλεί. Το λιοντάρι ξύπνησε και το έπιασε για να το καταβροχθίσει, όμως το ποντίκι ικέτευσε να του χαρίσει τη ζωή, λέγοντας ότι αν το άφηνε να ζήσει, θα έβρισκε τον τρόπο να του το ανταποδώσει.
Το λιοντάρι έβαλε τα γέλια: "Και πώς θα μπορούσε ένα τόσο δα ποντικάκι να μου σώσει τη ζωή;" είπε, ωστόσο άφησε το ποντίκι να φύγει.
Λίγο καιρό αργότερα, το λιοντάρι έπεσε στην παγίδα δύο κυνηγών, που το έπιασαν και το έδεσαν σφιχτά σε ένα δέντρο με σκοινί. Ακούγοντας τα βογκητά του λιονταριού, το ποντίκι έτρεξε προς το μέρος του, έκοψε το σκοινί με τα δόντια του και το ελευθέρωσε!
Του είπε τότε ο μικρός φίλος: "Πριν από λίγο καιρό με κορόιδευες επειδή δεν περίμενες καμιά ανταπόδοση εκ μέρους μου. Τώρα, όμως, ξέρεις ότι ακόμα και τα ποντίκια νιώθουν ευγνωμοσύνη".
Μυρμήγκι και περιστέρι (Αίσωπος)
Ένα μυρμήγκι πήγε μια μέρα να πιεί νερό στην όχθη του ποταμού, αλλά ξαφνικά έχασε την ισορροπία του και έπεσε στο νερό. Καθώς το ρεύμα του ποταμού ήταν δυνατό και το παρέσυρε, το μυρμήγκι κόντευε να πνιγεί!
Εκείνη τη στιγμή, ένα περιστέρι που το παρακολουθούσε από ένα κλαδί, έκοψε ένα φύλλο και το άφησε να πέσει στο νερό, δίπλα στο μυρμήγκι. Έτσι, εκείνο μπόρεσε να πιαστεί από το φύλλο και να γλιτώσει.
Λίγο αργότερα, ένας κυνηγός έφτασε κάτω από το δέντρο και άπλωσε τα ξώβεργά του για να πιάσει το περιστέρι, που καθόταν ήσυχο στα κλαδιά. Το μυρμήγκι, καταλαβαίνοντας τι συμβαίνει, δάγκωσε τον κυνηγό στο πόδι. Εκείνος φώναξε και το περιστέρι πέταξε μακριά.
Ο τυφλός και ο παράλυτος (Φλοριάν)
Σε μια πόλη της Ασίας, ζούσαν δύο δυστυχισμένοι άνθρωποι. Ο ένας ήταν τυφλός, ο άλλος παράλυτος. Και οι δύο ήταν φτωχοί, τόσο που ικέτευαν κάθε μέρα τον ουρανό να τους πάρει τη ζωή. Για ποιο λόγο να ζουν με τόσο πόνο;
Έτυχε, λοιπόν, μια μέρα ο τυφλός, που είχε πάει να ζητιανέψει στην πλατεία της αγοράς, ν' ακούσει τις κραυγές του παράλυτου. Οι ικεσίες του τον συγκίνησαν. Είχε βρεί επιτέλους έναν αδερφό στον πόνο. Κάθισε δίπλα του. Κουβέντιασαν και σε λίγες μόλις ώρες είχαν γίνει φίλοι.
-Έχω τον πόνο μου κι εσείς το δικό σας! Ας τους ενώσουμε, πρότεινε ο τυφλός. Θα είναι πιο υποφερτοί έτσι.
-Αλίμονο, απάντησε ο παράλυτος, εγώ δεν μπορώ να κάνω ούτε βήμα κι εσείς δε βλέπετε. Σε τι θα χρησιμέψει, λοιπόν, να ενώσουμε τις δυστυχίες μας;
-Σε τι; συνέχισε ο τυφλός. Είναι πολύ απλό! Εμείς οι δύο μαζί, έχουμε όλα όσα χρειαζόμαστε: Εγώ έχω τα πόδια κι εσείς έχετε τα μάτια. Εγώ θα σας κουβαλάω κι εσείς θα με οδηγείτε. Θα περπατάω για εσάς κι εσείς θα βλέπετε για μένα.
Μέσα σε λίγα λεπτά η συμφωνία είχε κλείσει. Και πήραν τους δρόμους για μια καινούργια ζωή, μ 'ένα όμορφο χαμόγελο να φωτίζει τα πρόσωπά τους.
Πηγές:
[1] Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (1998), Λεξικό της κοινής Νεοελληνικής, Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη
[2] Ποχόλ Πόνς Ε. & Γκονθάλεθ Ι.Λ., (2003), (μτφρ. Βερίνα Χωρεάνθη), Μάθετε στα παιδιά σας 20 αξίες της ζωής, Άγκυρα
[3] Ανδριώτης Ν.Π. (2001), Ετυμολογικό Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη]
[4] http://www.aesopfables.com
[5] Πικμάς Μ. & Λαγκοτριέρ Φ. (2006), (μτφρ. Μελίνα Καρακώστα), Μύθοι για Μαθητευόμενους Φιλοσόφους, Πατάκης